MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, Anayasa Mahkemesi’nin kapatılmasını istiyor.

Cumhurbaşkanı adına danışmanları da Anayasa Mahkemesi’nin bireysel başvurular ile ilgili yetkilerinin kısılması gerektiği görüşündeler.

Saray’da Cumhurbaşkanı’ndan izinsiz nefes almanın bile yasak olduğunu bildiğimiz için bunun doğrudan doğruya Cumhurbaşkanı’na ait bir görüş olduğunu da varsaymalıyız.

Dışardan bakıldığında mevcut otokrat idarenin Anayasa Mahkemesi’nden kapatmaya kadar varacak düzeyde şikayetçi olmalarının bir mantığı yok.

Bu yıl bitmeden bütün üyeleri AKP–MHP koalisyonu tarafından belirlenip, Erdoğan tarafından atanmış bir Anayasa Mahkemesi olacak.

Ama belli ki buna rağmen Anayasa Mahkemesi ile ilgili kuşkuları var.

“Bizdendir” denilerek seçilmiş üyelerin bile günün birinde hukukçu olduklarını hatırlamalarından endişeleniyor olmalılar.

Nitekim bireysel hakların kullanımı ile ilgili olarak verilen kararlarda bazı üyeler, hukukçu olduklarını hatırlayabildiler. Belli ki sıkıntının temel kaynağı bu.

TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, AYM Başkanı Zühtü Arslan, AYM'deki yemin töreninde

Anayasa Mahkemesi’nin bireysel başvurular ile ilgili yetkilerinin sınırlandırılması, kaldırılması ya da her ne isim verilecekse değiştirilmesindeki amaç ne olabilir?

Bunun için mahkemenin bireysel başvurular ile ilgili olarak verdiği kararlara bakmak gerekir.

AYM’ye bireysel başvuru hakkının getirildiği 23 Eylül 2012 tarihinden 31 Aralık 2023 tarihine kadar geçen süre içinde Anayasa Mahkemesi’ne 579 bin 754 bireysel başvuru yapıldı.

Bunun yarıya yakını, 217 bini, son iki yıl içinde yapılmış. Niye acaba? Türkler son bireysel başvuru hakkının farkına son iki yılda fark edip, delirdiler mi? Yoksa son iki yılda partizanlaşmış yargı, hızla demokrasiden uzaklaşan otokratik idare mi buna yol açtı?

12 yılda bireysel başvuruların yaklaşık üçte biri “makul sürede yargılanma hakkı” ile ilgili.

İddianamesi bile yazılmadan senelerce hapiste tutulan insanların elindeki bir umut alınmak isteniyor belli ki.

AYM’nin verdiği ihlal kararlarında ikinci sırada “adil yargılanma hakkı” var.

Bunu mülkiyet hakkı, ifade özgürlüğü, toplantı ve gösteri hakkı, özel hayatın korunması, kötü muamele yasağı gibi ihlaller takip ediyor.

Belli ki Erdoğan rejiminin sorunu esasen vatandaşlarının temel haklarını kullanmak istemeleri.

Beğenmediği fikirlerin açıklanmasını istemiyor, vatandaşların protesto haklarını kullanmasından rahatsız, herkesin özel hayatına burnunu sokmaya eğilimli, insanlara işkence ve kötü muamele yapılmasını normal buluyor, işkencecileri korumak istiyor.

Anayasa Mahkemesi’nin bireysel başvurular ile ilgili yetkilerinin sınırlandırılması isteğinin arkasında bu var.

Bütün üyelerini tek tek “bizdendir” diye seçtiği halde işini şansa bırakmak istemiyor.

Böylece “Dincilerin (dindar değil, dinci!) iktidarda olduğu yerlerde demokratik bir yönetim kurulabilir mi, demokratik haklar güvence altında olabilir mi” gibi soruların yanıtını da bir kez daha kuşkuya yer bırakmayacak şekilde almış oluyoruz.

Erdoğan’ı bu süreçte hiç olmazsa açık sözlü olduğu için tebrik edebiliriz; “demokrasi istediğim yerde inebileceğim bir tramvaydır” dediği ve bunu saklamak gereğini duymadığı için.

Belli ki tramvay son durağa geleli çok olmuş, artık tamamen garaja çekilmek isteniyor. Garajdan bir daha ne zaman çıkar, Allah bilir.

***

Umarım El Beşir’i hatırlamazlar

İsrail'e karşı Uluslararası Adalet Divanı'nda açılan dava

İsrail’in Filistin’de soykırım suçu işlediğine ilişkin Güney Afrika Cumhuriyeti tarafından açılan davaya Türkiye’nin de dahil olmasına karar verilmiş.

Bu kararı kim aldı, nasıl bir avukat grubuyla Uluslararası Adalet Divanı’nda beyanda bulunulacak, AA’nın konuyla ilgili haberinde bunlarla ilgili bir ayrıntı yoktu.

Sadece Türkiye’nin 26 Şubat’taki duruşmada “beyanda bulunacağı” belirtilmişti.

Güney Afrika bu konuda başvuruda bulunmak üzere hazırlıklara başladığında, “neden Türkiye de bu yola gitmedi” eleştirilerini “AKP’li hukukçular” şöyle yanıtlıyorlardı:

“Türkiye, Uluslararası Adalet Divanı’nın zorunlu yargı yetkisini tanımadığı için Güney Afrika gibi dava açamaz.”

Laf aramızda bu cümledeki “AKP’li hukukçular” tanımı bir an için oksimoron gibi göründü gözüme, ama konumuz bu değil. (Oksimoron: Birbiriyle zıt iki kavramın bir arada kullanılması.)

O zaman gerçek hukukçular bunun doğru olmadığını anlatmaya çalışmışlardı, demek ki aradan geçen süre zarfında “AKP’li hukukçular” konuyu ancak kavrayabilmişler.

İsrail’i yöneten faşist çetenin uzun vadede de olsa cezalandırılmalarını sağlayabilecek bir hukuki girişimin ilk adımına geç de olsa katılmak doğru bir şey.

Umarım, İsrail’i savunan avukatlar Türkiye’nin “beyanına”, “ama siz de Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde soykırımla suçlanıp, ceza alan adamı yıllarca tepenizde taşıdınız” demezler.

Sudanlı katil, soykırım suçlusu Ömer El Beşir, bir ara Erdoğan’ın can dostuydu, Türkiye’den başka bir ülkeye gidebilmesi mümkün olmadığı için Ankara’dan ayrılmıyordu.

Yeri gelmişken tekrar hatırlatayım dedim.